امروز در بحث قوه قضائیه می خواهم تاسی و استمداد بجویم از فرمایشات راه گشا و رهنمودهای حکیمانه امام خامنه ای ” مدظله العالی ” که همواره بهره مندی از سخنان ارزشمند ایشان نه تنها بارقه های امید را در دل های مردم ایجاد می کند بلکه چراغ روشنی است برای همه مسئولین نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در خدمت به مردم لکن قبل از آن لازم و ضرورت می دانم هفته قوه قضائیه را به همه تلاشگران و مجاهدان خستگی ناپذیر عرصه گسترانیدن عدل و داد ، پاسداری از کرامت انسانی و احیای حقوق عمومی تبریک عرض نموده و به مقام شامخ همه ارکان قوه قضائیه و مجاهدان نستوه و ساحت دستگاه قضا ادای احترام نمایم .
قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از ارکان مهم و اساسی کشور نقش بی بدیلی در اجرای قانون اساسی ، پاسداری از ارزش های اجتماعی ، احیای حقوق عمومی ، پیشگیری از وقوع جرم و … دارد .
باید آنقدر مراجعات دادخواهانه ، با نتایج عادلانه و منصفانه و البته با در نظر گرفتن نگاه انعطاف پذیری به قوانین که در برخی از موارد آنچه که متن مصرحه قانون تجویز کرده ، همراه شود که احساسِ امیدِ گرفتن حق ، و رفع مظلومیت در همه مردم بوجود آید البته این یک بخش از قضیه است . محور دیگر عدل است ، عدالت بر اساس آیه شریفه و اذا حکمتم بین الناس ان تحکموا بالعدل در واقع اساس کار حیات طیبه انسانی است .
در اصل ۱۵۶ قانون اساسی، وظایف متعددی برای قوه قضائیه بر شمرده است که از جمله آن می توان به رسیدگی‏ و صدور حکم‏ در مورد تظلمات‏، تعدیات‏، شکایات‏، حل‏ و فصل‏ دعاوی‏ و رفع خصومات‏ و اخذ تصمیم‏ و اقدام‏ لازم‏ در آن‏ قسمت‏ از امور حسبیه‏، که‏ قانون‏ معین‏ می‏ کند، احیای‏ حقوق‏ عامه‏ و گسترش‏ عدل‏ و آزادی های‏ مشروع‏، نظارت‏ بر حسن‏ اجرای‏ قوانین‏، کشف‏ جرم‏ و تعقیب‏ و مجازات‏ و تعزیر مجرمین‏ و اجرای‏ حدود و مقررات‏ مدون‏ جزایی‏ اسلام‏ و اقدام‏ مناسب‏ برای‏ پیشگیری‏ از وقوع‏ جرم‏ و اصلاح‏ مجرمین‏ اشاره کرد . لکن فارغ از اینها مقام معظم رهبری در بخشی از سخنان خود پیرامون اهمیت قوه قضائیه فرمودند قوه ای است دارای گوش شنوا برای شنیدن ، حوصله ی شنیدن را دارا بودن با اخلاق ، با نرمش و حوصله و صبر هم در مواجهه با شاکی و هم متهم که حرف های آنها را باید شنید و در آنجاهایی که تخاصم وجود دارد توصیه به عفو و گذشت و مانند اینها باشد ، در دین مبین اسلام هم در مسائل خانوادگی اشاره به و الصُلحُ خَیر شده است یعنی صلح و آشتی بدهند . از سوی دیگر حضور حجت الاسلام و المسلمین آقای رئیسی به اعتقاد نگارنده با عملکرد انقلابی منجر به تغییرات و تحولات مثبتی در قوه قضائیه گردید و ایشان با سخنان دلگرم کننده خود بویژه در بحث توجه خاص به قشر محروم و مبارزه با فساد بارقه های امید را در دل های مردم ایجاد کرد ، ریاست قوه قضائیه به کرات در سخنان خود به مواردی از جمله حفظ کرامت همه افراد که به نحوی با مجموعه های قضایی مرتبط هستند اشاره کردند ، تاکید ایشان بر جوان گرایی و میدان دادن به جوانان در دستگاه قضایی ، نقش زنان و حضور آنان در بخش های مختلف قوه قضائیه ، کاهش اطاله دادرسی ، تلاش برای برطرف نمودن مواردی که سبب رنجش خاطر قضات و مردم می شود ، سلوک و رفتار قضایی ، اداری و نظارتی در قوه قضائیه باید امیدآفرین باشد ، مردم داری و گشاده رویی که اینا بخشی از تاکیدات مکرر رئیس قوه قضائیه در دستگاه قضا کشور است و باید آن را به فال نیک گرفت که الحمدالله نگاه قضات و کارکنان دستگاه قضا نگاه انعطاف پذیر در چارچوب قوانین و مقررات ، مطالبه گر نسبت به حقوق عمومی ، برخورد جدی با جرائم ، برخورداری از سعه صدر ، برخورد با مفاسد بویژه فساد اقتصادی بصورت جدی و ویژه و خیلی دیگر از موارد است .

نیما رحیم پور
استاد دانشگاه حقوق جزا و جرم شناسی